Wskaźnik referencyjny WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate), który do 2023 roku był jedynym oficjalnym wskaźnikiem referencyjnym w Polsce będzie powoli zastępowany przez WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight), aż do jego całkowitej zamiany. W istniejących kredytach zamiana będzie dokonywana przez podpisanie aneksu do umowy kredytowej, ale podpisanie aneksu nie jest obligatoryjne.
Sama konieczność zamiany wskaźnika referencyjnego, to pokłosie ogromnej afery bankowej, która wywołała kryzys finansowy w latach 2007-2009. Do wyliczania oprocentowania kredytu, na świecie służył wskaźnik LIBOR (WIBOR to polski odpowiednik LIBOR). LIBOR był wyliczany w następujący sposób — grupa największych banków w Wielkiej Brytanii, ustalała pomiędzy sobą, po jakim oprocentowaniu banki mogą pożyczać pomiędzy sobą pieniądze. Następnie ta wartość była wykorzystywana do oprocentowania kredytów hipotecznych. Oczywiście do żadnych transakcji pomiędzy bankami nigdy nie dochodziło, LIBOR był jedynie szacunkową miarą kosztu pożyczenia pieniądza. Jak się później okazało, banki porozumiały się między sobą i manipulując danymi, sztucznie zawyżały LIBOR, ponieważ w ten sposób zwiększały swoje zyski z odsetek kredytu. Dlatego w Europie, LIBOR został obecnie zastąpiony przez SARON.
W Polsce podobnie jak w Europie WIBOR, który odpowiada za oprocentowanie kredytu, nie jest powiązany z rzeczywistymi transakcjami na rynku, ale jest to wskaźnik oparty na szacunkach największych polskich banków. Można to było zaobserwować podczas cyklu podwyżek stóp procentowych, kiedy to poziom stopy procentowej i poziom WIBOR, nie szły ze sobą w parze. Banki starały się wyprzedzać decyzję RPP o podwyżce stóp, dlatego WIBOR rósł szybciej niż stopy procentowe. Taki wskaźnik, nie jest więc uczciwy względem konsumentów i istnieje ryzyko dla banków, że można go podważyć w Sądzie, podobnie jak miało to miejsce w przypadku nieuczciwych kredytów frankowych. Koszty dla sektora bankowego byłyby ogromne, dlatego następuje stopniowa wymiana WIBOR na WIRON, tak by nie uświadomić kredytobiorców, że mogą pozwać bank i usunąć WIBOR z umowy.
Czytaj także: Upadłość Getin Banku została ogłoszona w dniu 20.07.2023
Co to jest WIRON?
WIRON to wskaźnik transakcyjny, obliczany przez GPW na podstawie transakcji depozytowych dużych przedsiębiorstw. WIRON, pokazuje więc realny koszt pozyskania pieniądza na rynku, a nie jego wartość szacunkowa oferowaną przez banki, które dodatkowo odnoszą korzyści finansowe, gdyż WIBOR jest wyższy. Nowy wskaźnik wydaje się więc zatem dużo bardziej uczciwy dla kredytobiorców.
Poprzez depozyty overnight, banki i inne duże instytucje finansowe utrzymują płynność finansową, np. poprzez lokowanie dużych kwot w innych bankach. Oprocentowanie tych depozytów przyjmuje zwykle wartość pomiędzy oprocentowaniem lokat, a rachunków bieżących i zmienia się codziennie. W przypadku kredytów hipotecznych banki będą wykorzystywały wskaźnik WIRON1M, który będzie ustalany na koniec każdego miesiąca na podstawie miesięcznej średniej. Do wyliczenia oprocentowania kredytów hipotecznych w końcu zostanie użyty realny wskaźnik wartości pieniądza, a nie jego szacowana wartość.
Notowania WIRON są publikowane na stronie internetowej GPW.
WIRON we wszystkich kredytach od 2025 roku - aneks do umowy
Zmiana, która powinna już dawno wejść w życie, ma być zrealizowana do końca 2025 roku, kiedy to WIRON zastąpi WIBOR. Zmiana ta dotyczy zarówno kredytów jak i obligacji, dlatego jest bardzo trudna do wprowadzenia i wymaga pewnego okresu przejściowego.
Kredytobiorcy, który będą chcieli pozwać bank o kredyt złotowy, muszą uważać na aneksy do umowy. W wielu przypadkach kredyt złotowy można unieważnić lub usunąć z niego WIBOR. W takim przypadku kredyt będzie oprocentowany tylko marżą banku. Zmiana WIBORU na WIRON, poprzez podpisanie aneksu do umowy kredytowej, uniemożliwi więc pozwanie banku. Oczywiście aneksu nie trzeba podpisywać, a swoją sprawę warto skonsultować z doświadczoną kancelarią prawną taką jak kancelaria Rajkowska, ponieważ usunięcie WIBORu z umowy może być bardzo korzystne i pomóc kredytobiorcy zaoszczędzić dziesiątki, a nawet setki tysięcy złotych.
Choć zamiana WIBOR na WIRON jest korzystna dla kredytobiorców, bo w końcu urealni koszt pożyczania pieniądza, to motywy stojące za tą zmianą nie są już tak klarowne. Prawdopodobnie rząd i banki chcą uniknąć tzw. pozwów o WIBOR i pozbyć się problemu kredytów złotowych, zanim stanie się o nich głośno, tak jak to miało miejsce w przypadku kredytów złotowych. Warto pamiętać, że oprocentowanie kredytu złotowego, oferowanego przez banki, nie było liczone na sprawiedliwych zasadach, ale mogło być manipulowane, przez co ważność całej umowy można poddać w wątpliwość.
Nowe kredyty, czy to koniec kłopotów złotówkowiczów?
Nowe kredyty oparte na WIRON z pewnością będą lepiej skonstruowane, bardziej uczciwe i być może nie będzie podstaw do ich podważenia w przyszłości. WIRON jest też niższy od WIBORu o około 0,5%, dlatego teoretycznie nowe raty kredytów powinny być nieco niższe, chyba że zostanie zastosowany spread korygujący, co w szczególności w okresie przejściowym pomiędzy 2023 i 2025 rokiem jest całkiem możliwe. W takim przypadku raty kredytów nie ulegną zmianie, a całe zamieszanie sprowadzi się do cichej zamiany nieuczciwego wskaźnika na całkowicie legalny.
Dlatego nie warto czekać i lepiej już dziś sprawdzić, czy można pozwać swój bank o kredyt złotowy i usunąć WIBOR z umowy, pozostawiając kredyt oprocentowany jedynie marżą banku, co pozwoli zaoszczędzić pieniądze.
Jeżeli chcesz sprawdzić, czy możesz pozwać bank o kredyt złotowy skonsultuj się z adwokatem.
Zadzwoń lub skorzystaj z formularza kontaktowego na dole strony.
Zamów Analizę Umowy Kredytu
Dane Kontaktowe
SKONTAKTUJ SIĘ Z ADWOKATEM
-
Braniborska 2/10
53-680 Wrocław -
Chłodna 22a/lok. 9 (po umówieniu wizyty)
00-891 Warszawa - 513 831 091